Điểm yếu và thách thức của hàng điện tử VN

Ngành công nghiệp điện tử Việt Nam, với xuất phát chủ yếu là các DNNN đã được sự bảo hộ của Chính phủ trong một thời gian khá dài, phần lớn không muốn phát triển và thiết kế các sản phẩm mới với thương hiệu riêng. Tuy đã có một số doanh nghiệp điện tử sản xuất sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam, nhưng cơ bản vẫn là những thiết kế và mẫu mã của nước ngoài, chưa có sản phẩm mang dấu ấn riêng.

Đến thời điểm này, hầu hết các thương hiệu điện tử gia dụng mạnh, chiếm được uy tín của khách hàng trong nước, đều thuộc về liên doanh hoặc các doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài. Trước sức ép lớn của hàng hoá từ các nước trong khu vực, hàng điện tử gia dụng mang thương hiệu trong nước khó có thể đứng vững nếu không được sản xuất, kinh doanh bằng một quy trình chuẩn mực. Đây là tấm gương của hãng điện tử gia dụng Trung Quốc nổi tiếng thế giới Haier, hiện đang có thị phần các sản phẩm điện lạnh lớn nhất thế giới.

Trong bối cảnh nhiều quốc gia trong khu vực đã là các cường quốc về điện tử và linh kiện điện tử, việc phát triển CNHT cho ĐTGD ở Việt Nam lại càng cần cân nhắc kỹ phương hướng và khả năng phát triển. Cuối năm 2008, sau nhiều thông tin trái chiều, tập đoàn Sony đã chính thức công bố sẽ rút toàn bộ nhà máy sản xuất lắp ráp khỏi Việt Nam, chỉ để lại bộ phận thương mại, chuyên kinh doanh các sản phẩm nhập khẩu tại thị trường Việt Nam. Đây là dấu hiệu xấu trước khi điện tử Việt Nam hội nhập hoàn toàn, từ năm 2009.

Khi Việt Nam hội nhập đầy đủ với nền kinh tế khu vực và thế giới, sự bảo hộ không còn và cạnh tranh càng trở nên quyết liệt hơn. Gần đây, các mô hình phát triển CNĐT thành công thường được nhắc tới là Hàn Quốc, Đài Loan và một số nước ASEAN như Xin-ga-po, Ma-lay-xi-a. CNĐT thế giới và khu vực hiện nay đã phát triển toàn diện, các sản phẩm có công nghệ cao và được chuẩn hoá, đầu tư tối thiểu vào lĩnh vực điện tử cao hơn trước rất nhiều. Là một nước đi sau, Việt Nam phải xác định một con đường phù hợp với tình hình cụ thể với tiến trình hội nhập quốc tế, vừa hấp dẫn đầu tư nước ngoài, vừa phát huy được lợi thế, để tạo dựng các sản phẩm thương hiệu Việt Nam có tính cạnh tranh cao, chiếm lĩnh thị trường trong nước và xuất khẩu.